Principe borghese domates tohumu geleneksel italyan domatesi
|
||||
|
Geleneksel tembel domatesi italyan domates tohumu. Oturak tip, İtalyan geleneksel çeri tipi domatesler yetiştirmenize olanak tanır. İtalya'da kurutmalık olarak yetiştirilen çeşit, dallarının üzerinde domatesleri ile birlikte kurutulur. Diğer bir yöntem ise, salkımlar halinde üzerinde domatesleriyle kesilir. Her bir salkım ipe dizilir. Sonra ip iki ucundan yukarıda birleştirilerk bağlanır. Bu sayede büyük bir salkım taze domates elde edersiniz ve bunu gölge bir yere asarak, domates ihtiyacınız oldukça toplayarak tüketebilirsiniz. Oturak tip olduğundan sırık ya da telle tutturmanız da gerekmez. Tembel Domatesi, Principe Borghese, sezon boyunca boyundan büyük hasat imkânı sağlar. Her hasatta olgunlaşan yeni domatesleri toplayabilirsiniz. Geleneksel, tohumu alınabilen bir tür olduğundan doğal olarak pek çok hastalığa karşı da dayanıklıdır. Gelelim neden Tembel domatesi dendiğine. Principe Borghese'den daha yeşilken aldığınız üzeri domates dolu salkımları, serin ve havadar bir yere asın, ve oradan domatesler olgunlaştıkça toplayın. Ya da siz, ben kışın yemeklerde ya da kurutulmuş olarak zeytinyağı ve fesleğenle servis yapmak istiyorum dediniz, o zaman domatesi toplamayıp dalında bırakın. Zira varyetenin verdiği domatesler, hem az çekirdekli hem de dalının üzerinde aroma ve tadını hiç kaybetmeden hatta artırarak kurumaya müsait. Eh birde sepetler dolusu topladığınız ve taze olarak tükettiğiniz domatesleri de sayarsak, yeni başlayanların dahi kolayca yetiştirip, zahmetsizce ürün alabilecekleri tam bir Tembel Domatesi Principe Borghese. Satışta olan tohumlar işlenmemiş, ilaçsız, geleneksel tohumlardır. Yetiştirdiğiniz meyvesinden tohum alabilirsiniz. Tohumları oda sıcaklığında, nem, rutubet, ışık almayan serince bir çekmece içinde saklayınız. |
Domates tohumu ekimi
Fide yetiştirme materyali tavlı ise sulamaya gerek yoktur. Aksi halde, fide yetiştirme materyali ile doldurulmuş fide torbaları veya fide yetiştirme kaplarının iyice sulanması ve sonra tohum ekiminin yapılması gerekir. Tohumların 3-4 saat ıslatıldıktan sonra ekilmeleri çimlenmeyi kolaylaştırır. Tohumlar ortalama 1 cm. derinliğinde ekilmelidir. Tohum ekimini takiben tekrar hafifçe sulanması faydalıdır. Dikim genellikle tohum ekiminden yaklaşık 7-8 hafta sonradır. Yani bulunduğunuz yerde son don tehlikesi Nisan ayının 15'i ise geriye doğru 7-8 hafta sayın ve elde ettiğiniz tarihten itibaren artık tohum ekimine başlayabilirsiniz. Tohumların çimlenmesi için en uygun toprak sıcaklığı 12-15 ºC olmalıdır. Bu sıcaklıklarda tohumlar 5-13 gün içinde çimlenir. Domates fidelerinin en uygun şaşırtılma zamanı kotiledon yapraklarının tam gelişmelerini tamamladıkları ve yere paralel oldukları zamandır. Sağlıklı ve tam gelişmiş fideler şaşırtılmalıdır.
Domates Fideleme
Fide yetiştiriciliğinde genel olarak ( torf, perlit, vermikulit) veya (torf, perlit, toprak) veya (yanmış hayvan gübresi, kum, toprak) gibi karışımlar kullanılır. Yanmış hayvan gübresi, kum, toprak karışımında 1:1:1 oranı kullanılır. Torf, perlit, toprak karışımında 2:1:1 oranı kullanılmaktadır.
Fide dikimi ilkbahar don tehlikesinin tamamen kalktığı, toprak ve hava sıcaklığı 12-15 ºC' yi bulduğu zaman yapılır. Dikim genellikle tohum ekiminden yaklaşık 7-8 hafta sonradır. Dikim akşama doğru yapılmalı, fideler güneş altında bekletilmemelidir.
Fideler yaklaşık 15-20 cm boylanınca genellikle dikime hazırdır. Dikimde can suyu yeteri kadar verilmelidir. Domates yetiştiriciliğinde sıra arası ve üzeri aralıkları, çeşidin sırık veya yer çeşidi olmasına göre değişir. Sırık çeşitlerde sıra arası 60-80 cm, sıra üzeri 50-60 cm, oturak çeşitlerinde sıra arası 140 cm, sıra üzeri 40-50 cm olmalıdır. Yani tek sıra halinde bir hat üzerine oturak domates fideleri diktiniz diyelim. Bu hat üzerindeki her fidenin arası 40-50 cm olmalı. Sonra yanına bir sıra daha domates dikecekseniz, bu yeni hat ile ilk diktiğiniz hat arasında da 140 cm olmalı. Ancak düzenli gübreleme, damlama sulama gibi aktif bakım yapacaksanız bu mesafeleri kısaltabilirsiniz.
Bakımı ve diğer bilgiler
Domates nemi sever. Su noksanlığında üst yapraklar kıvrılır. Çok nemli, ağır topraklarda ise bitkiler hastalanır. Toprak nem eksikliğinin en duyarlı olduğu dönemler; çimlenme, çıkış, çiçeklenme ve meyve oluşumu dönemleridir. Aşırı toprak nemi vegetatif gelişmeyi hızlandırır. Meyveler ceviz iriliğini alıncaya kadar gerekmedikçe sulama yapılmamalı, daha sonraki devrede, yağışlı bölgelerde 2-3, kurak bölgelerde 4-5 kez sulama yapılmalıdır.
Domates bakımı
Fideler dikildikten 2 hafta sonra birinci çapa yapılır. I. Çapadan 2-3 hafta sonra II. Çapa yapılır. Bu devrede bitkiler 30-35 cm kadar boy aldıklarında sırık çeşitlerde II. Çapa ile birlikte sırık da dikilir. Sırık domateslerde ( Oturak tipler bu şekilde budama istemezler.) koltuk alma budaması yapılır. Gövde ile ana yaprakların birleştiği yerde oluşan sürgünlerin alınmasına koltuk alma denir. Domateslerin gübre istekleri fazladır. Yavaş yarayışlı Kompost hayvan gübresi, peletli gübreler ve organik gübrelerle desteklenen toprakta yetişen domates bol hasat verir.
Nerede yetiştirilir ?
Saksıda da yetiştirilebilir. Bahçe ve tarla yetiştiriciliğine uygun.
Geleneksel tohum
Bu ürün geleneksel tür olduğundan tohumu alınarak nesli devam ettirilebilir. Alınan tohumdan her yıl aynı kalitede bitki yetiştirebilirsiniz. Meyvesinden aldığınız tohumları oda sıcaklığında, nem, rutubet, ışık almayan serince bir çekmece içinde saklayınız.
Bu topladığınız tohumları dikim öncesi yetiştirebilecek kişilerle paylaşınız ve onlara tohumun geleneksel olduğunu, sezon sonunda meyveden neslin devamı için tohum alması gerektiğini anlatınız. Ancak bu şekilde ülkemizde geleneksel tohumları kaybetmeden koruyabileceğimizi ve gelecek nesillere aktarabileceğimizi unutmayınız.
Zengarden olarak biz geleneksel tohumların serbestçe üretilmesini, çoğaltılmasını ve paylaşılmasını destekliyoruz. Geleneksel tohumlar tabiatın bize armağanı, insanlığın kültür mirasıdır ve tohum firmalarının tekeli altına giremeyecek kadar değerlidir.
| Yetiştirme yeri | : | Saksı, Bahçe |
| Özelliklerine göre | : | Saksıda da yetişen, Geleneksel tohum |
| Türüne göre | : | Sebze |
| Hasat sezonu | : | Yaz aylarında hasat, Sonbaharda hasat |
nHer bahçede olması lazım